KokoronoNiwa’s diary

書くことで心を癒す

カメラをめぐる話

ある番組をみたところ、その話題に興味を持ちました。それは「有名なスポットに訪問した観光客は、やるべき手続きのように写真を撮り、FBへ投稿しているのだが、人間の眼は最も良いカメラ、人間の頭は最もいいメモリではないだろうか。」という話題です。

カメラの便利さを否定するわけではありませんが、どんなに便利な物でもその利点の裏には欠点があると思います。カメラを持っていれば、なんでも画像で保存できるので、人間は自分の眼で景色を眺めないようになった気がします。カメラがない時代では、美しい景色や感動的な光景を見けた人は、心の底までその美しさが残るように自分の眼で長く眺めていました。しかし、今の時代では、写真を撮れば、あとでも観られることから、本物の景色は目で観ず、景色に感動もしません。

数ヶ月前、同僚とディズニーシーに行きました。東京で一番の観光スポット、ディズニーシーの豪華な光景に心が打たれました。特に気に入ったのは「ファンタズミック」エンターテイメントショーですが、前に立つ観光客たちが両手をあげてカメラで撮影したせいで、あまり見えませんでした。担当のスタッフは、「後ろのお客様にご迷惑をかけないように撮影をご遠慮ください。頭の中に記憶してください。」と繰り返しアナウンスしていましたが、その人達はそれを無視して撮影を続けていました。その「カメラマン」に邪魔されなかったら、私は「ファンタズミック」を最初から最後まで十分に楽しめたかもしれません。―笑―

どこかで読んだことがあるかもしれませんが、次の話を紹介したいと思います。これは真剣に考えるべき話です。

カメラを持っていない、ある女の子は通学の帰り道で綺麗な花を見つけて、お母さんに伝えたがる場合、自分の眼でその花をちゃんと観察してから、家に帰ったら、思い出して自分の表現力を活かし、お母さんに述べます。そうすると、その女の子の記憶する能力と言葉で表現する能力が成長していくでしょう。一方、カメラやスマホを持っている女の子は、何か面白いことを見つけたら、写真を撮って後でお母さんに写真を見せたり、メールでお母さんに送りさえすれば伝えられます。観察や記憶を必要とせず、簡単なコミュニケーションですみます。しかし、それは人間ではありません。人間は物事を自分の眼で見て、自分の心で感じるものです。人間に対してはコミュニケーションが必要です。

現在、テクノロジーの高度発展により、生活に便利なものが生まれ、人間は楽になりました。でも、その反面、人間は周りのことへの関心がなくなってしまうのでしょうか。

 

Xem chương trình “Bitches in Town”, Thùy Minh có nói 1 câu khiến tôi rất đồng tình. Đó là: “Ngày nay khi đi du lịch, đến 1 địa điểm đẹp nào đó, người ta liền nghĩ ngay đến việc chụp ảnh để đăng FB để khoe với mọi người là mình đã đặt chân đến đây. Nhưng thật ra, đôi mắt của mình đã là một cái máy ảnh tốt nhất rồi.”

Không thể phủ nhận máy ảnh là một công cụ rất có ích trong việc lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ. Nhưng nói chung, thứ gì cũng phải có chừng mực. Chỉ vì muốn lưu giữ lại những hình ảnh đẹp và “khoe” với mọi người mà bạn vô tình, hoặc “cố ý vô tình” khiến người khác mất cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp ấy, thì không công bằng chút nào.

Cách đây vài tháng, tôi đã đi Tokyo DisneySea cùng với đồng nghiệp. Đúng như cậu đồng nghiệp nói, vẻ hoành tráng, lộng lẫy của khu vui chơi nổi tiếng nhất Tokyo này khiến tôi phải “wow” lên. Và thứ hút hồn tôi nhất là show trình diễn âm thanh, ánh sáng “Fantasmic”. Nhưng tôi không được chiêm ngưỡng màn trình diễn ấn tượng này một cách “bình yên” vì có một số khách du lịch Trung Quốc đứng trước giơ máy ảnh, máy quay lên che hết tầm nhìn. Cô nhân viên tội nghiệp chạy tới chạy tui, hết nhắc người này đến năn nỉ người khác hãy bỏ máy quay xuống, và tự lưu giữ những hình ảnh đẹp đẽ này vào tâm trí mình, nhưng đâu có ai thèm để ý đến lời cô ấy, nội quy thì càng là thứ gì đó vô cùng xa xỉ với khách du lịch Trung Quốc (xin lỗi những người khách du lịch Trung Quốc chân chính vì mình đã lỡ quơ đũa cả bó).

Tới đây tôi chợt nhớ ra, trong bài đọc hiểu N1 hình như cũng có nói một vấn đề khá liên quan đến câu chuyện tôi đang nói nhưng ở một khía cạnh khác.

Đại ý như sau:

Ngày nay, công nghệ phát triển quá mức, cuộc sống trở nên quá tiện nghi, con người không cần phải suy nghĩ hay cố gắng quá nhiều vẫn có thể sinh tồn, hoạt động một cách dễ dàng. Chẳng hạn như, trước kia, một cô bé khi đi học về, phát hiện bên vệ đường có một bông hoa dại rất đẹp và em muốn kể với mẹ em đang ở nhà. Em bé sẽ ráng ghi nhớ thật chi tiết vẻ đẹp của bông hoa và khi về đến nhà, em sẽ vận dụng khả năng diễn đạt của mình để mô tả về bông hoa ấy với mẹ. Việc ghi nhớ và suy nghĩ cách diễn đạt sẽ giúp ích rất nhiều cho hoạt động não bộ của cô bé.

Còn bây giờ thì sao? Cô bé ấy sẽ chẳng cần phải ngắm nhìn bông hoa thật kỹ càng làm gì, chỉ cần rút điện thoại ra chụp đánh “xoạch” 1 phát và đem về nhà cho mẹ xem là được, cũng chẳng cần nói câu nào. Tuy nhiên, dần dần, khả năng ghi nhớ và diễn đạt của em sẽ thui chột.

Nhưng khi đã không quan tâm để ý kỹ đến những thứ xảy ra quanh mình thì dần dà con người sẽ trở nên vô tâm, vô cảm.

"Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" 草原で黄色い花を見つける!(Tập dịch tiểu thuyết)

Vì mục đích luyện tiếng Nhật, mình đã dịch thử 2 chương của tác phẩm "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sang tiếng Nhật.

 

日本語の勉強のために、有名作家・グエン・ニャット・アインの、「Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh(草原で黄色い花を見つける!)」という小説を翻訳しています。

下記は第1章と第2章の内容になります。

ーーーーーーー

第1章 指紋の渦巻き

「手を見せて!」とダン叔父さんは言った。

僕は両手の指先をグッと丸めて握り背中の後ろに隠した。

「僕の手は汚れていないよ。今朝、ちゃんと洗ったもん!」

「お前の手が綺麗かどうかなんて知りたくない。知りたいのは、お前の指紋の渦巻きだよ。」

ダン叔父さんは笑いながら言った。

僕は指の力を抜いて、背中に隠していた左手をダン叔父さんの前に出した。そして、「指紋の渦巻きって何?」と質問した。

「指紋の渦巻きを知らんのか?お前、何歳だよ?」

ダン叔父さんはそう言って、驚いた顔をしながら、僕の手を握り丁寧に教えてくれた。

「指紋の渦巻きって指先の腹の模様を指紋と言うんだが、そのなかで渦みたいな模様のことだよ。指紋の渦巻きが多い人は絵が上手いよ。お前に指紋の渦巻きが10個あるなら、クラスで絵と字が一番上手になるよ。」

珍しい葉脈の研究をしているみたいに、僕の手をじっと見ているダン叔父さんを僕はドキドキしながら見ていた。「何個ある?」と僕は恐る恐る聞いた。

ダン叔父さんはがっかりしたように首を振ってから、

「1個もない。」と言った。

「1個もないんだ。」と僕は寂しげに繰り返した。

一瞬に目の前が真っ暗になり、胸がぎゅっと痛くなるほど悲しかった。

「まぁ、心配するな。」とダン叔父さんは暖かい眼差しで僕を見て、優しくなだめた。

「お前は左手で描くわけがないだろう!右利きだから、右手の方が重要だ。さぁ、右手を見せろ!」と彼は言った。

川で溺れた人が木の板を見つけたように、希望を持った僕は慌てて右手を見せた。ダン叔父さんは僕の手を目に近づけ、注意深く、静かに動かすことなくみていた。まるで叔父さんが強く動いたら、僕の指紋が変わっちゃうようだ。彼は虫を拡大鏡で観察し、研究している昆虫学者のように、唇を横一文字に結び、眉間にしわを寄せ、緊張した顔をしていた。

「あ、1個みつかった!」とダン叔父さんは嬉しそうに叫んだ。

僕は聞き間違えたかと思い、喜びの叫び声を押さえていたのだが、ワクワクしてたまらず、質問が溢れだした。

「指紋の渦巻きが見つかった?」

「そうだ。」とダン叔父さんは微笑みながら答えた。

「1個見つかった。親指に。」

「その他にはないの?」僕は恐る恐る聞いた。

「まだ見つけている途中だよ。」ダン叔父さんはそう言って、また僕の右手の指を一本一本、丁寧に見ていった。

「人差し指、ダメだ。中指、何もない。あ、あった。もう1個あったぞ。」と彼は見ながら呟いていた。

「指紋の渦巻きなの?」と僕は寝ぼけたようにみっともない質問をした。

「何を言ってるんだ!」とダン叔父さんは僕を叱ったが、優しい眼差しでみていた。

「俺はお前の指紋の渦巻きを探しているんだろう?」と彼は言った。

 

それは最後の指紋の渦巻きだった。小指に指紋の渦巻きが見つからなかったのだ。

つまり、僕は指紋の渦巻きが2個ある。1個は親指、もう1個は薬指にある。

ダン叔父さんは僕の指先を見せならが、指紋の渦巻きについて詳しく説明してくれた。

確かに彼が言った通りに僕の薬指の指紋は複数の円が重なっているように見える。真ん中に点みたいなすごく小さい円があり、そこから円が段々大きく外向きに広がっている。まるで石を池の水面に投げた時に起こした波紋のようだ。親指にある指紋の渦巻きは薬指より綺麗な円ではなく、バランスも良くない渦巻きの模様だが、ダン叔父さんによると、それも間違いなく、渦巻きだから数えられるそうだ。

「庭をみて。あそこに沢山の種類の花々が咲いているけど、どれでも同じじゃないだろ。それぞれの美しさがあるのだ。」とダン叔父さんは目を細めて陽が照っている庭を向きながら言った。

 

その日から誰にあってもその人の手を見せてもらった。指紋の渦巻きを見つけたいからだ。

僕は弟のトゥウン君の手を見て驚いた。

「わぉ。君は指紋の渦巻きが多いんだ。君はきっと絵と字が上手いはずだよ。」

「兄ちゃん、指紋の渦巻きって何だ?」と弟は僕に聞いた。

僕は格好をつけて彼に教えてあげた。

「兄ちゃんって指紋の渦巻きを何個持っているの?」と弟は目を大きく開け、また僕に質問をした。

僕はため息をついた。

「たった2個だけだ。」と僕はものすごく悲しい声で答えた。

弟はつま先で立ち、手を伸ばし、僕と肩を組んだ。

「でも、どうしても僕は兄ちゃんほど絵が上手にならないと思うよ。兄ちゃんはいつも絵が一番上手いんだ。」と彼は言った。

弟の励まし言葉で僕の心はやさしく慰められた。

 

僕は学校でも友だちの手を無断で掴んでじっと見ていた。

その結果、僕はもっと落ち込むようになった。みんなは僕より指紋の渦巻きが多いからだ。

特に、マンちゃんは全ての指に指紋の渦巻きがある。おまけに、どれでもすごく丸くて綺麗なのだ。彼女の素晴らしい指紋の渦巻きを見ながら、羨ましい声で言った。

「君は指紋の渦巻きが多いな。君はナムヴェさんのように、両手に指が6個ずつあったら、指紋の渦巻きが12本もあるよ。」

「やだ。指紋の渦巻きは12本もいらないの。」とマンちゃんは首を縮こめて言った。

 

 

第2章 手の指

その日から、自分の両手の指を眺める習慣が身についた。

これまで、勉強することや鉛筆を削ること、背中をかくこと、喧嘩の時に友だちを殴ること、マンちゃんの髪の毛をいたずらに引っ張ること、物を運ぶこと等に色々と手を使っているが、手の存在が自分の考えには浮かんできたことはない。

今、縁側で一人ぼっちで日向ぼっこしていると、僕は初めて自分の手を注意深く見ていた。あなたは自分の手をみたことがある?見てみれば、手の指がおとなしいことにきっと気づくはずだ。

言葉で言い出さなくてもいい。ただやりたいことを頭で考えれば、あなたの手はあなたの考えを読んで、その通りにやってくれる。たとえば、「手を挙げる」ということを頭で考えると、手が脳から送ってきた命令の通りに手を挙げる。両手を挙げるのか、左手と右手のどちらかを挙げるのか、それを考えれば、手は大人しくやってくれる。また、親指だけが動き、他の指が動かないように命令したら、親指以外の指があなたの命令に反して動くことがないわけだ。

あなたの手は絶対にあなたの意志や考えに反対しない。それで大人は、「槌でネジを打て!」、「このシャツを洗濯しろ!」等の良いことから、「爆弾を爆発させろ!」、「銃で撃って人を殺せ!」等の悪い目的まで手を使っている。

子供なら、僕が良くやっているように、指を使って鼻をほじるとか、同級生の女の子の頬をつねるとか、先生や両親に「やっちゃだめ」と言われた、からかうことをやっているのだろうか。

要するには、両手の指が大人しいのだ。いつも僕たちの意志や命令に従って動くが、僕たちは自分の指を大事にせず、時々、指に危ないことをやらせて傷をつけたり、血を流したりしている。

こうやって自分の手をみると、僕はいつの間にか自分の指が大事と思うようになった。特に、母が爪を綺麗に切ってくれた手指が大好きだ。その時の指は、綺麗に沐浴して、可愛い服を着させられた赤ちゃんと同じように見えるのだ。

僕は、手の指の中で特に好きなのが親指と薬指なのだ。「好き」というよりも「自慢」と言ったほうが正しい気がする。親指と薬指に指紋の渦巻きがあるからだ。

手の指をあなたの子供として想像してみよう!あなたは子供が10人いるが、その中に2人しかちゃんと勉強していないのだ。その場合、近所や知り合いに会ったときに、あなたはその2人のいい子のことばかりを自慢しているのだろう! そして、きっと近所や知り合いは、その2人の子供が優れていることに感心してくれるのだろう!

でも、他の指を愛していないわけではない。逆に、指紋の渦巻きがない指のほうを愛していると言える。障害がある子どもを愛している親たちのようだ。

結婚して子供が10人できたら、その10人の子供の中で頭がいい子もいれば、頭が良くない子もいると思うのだが、みんな同じだけの愛で育てたい。こうやって僕はぼんやりと思っていた。

両手は僕たちの親友として、この人生の辛いことでも幸せなことでも、なんでも僕たちを支えてくれるのだ。

よく考えると、たしかにそうだ。人が嬉しいときは、両手で拍手やタッチをして、人の嬉しさを倍にしてくれる。人が泣いているときに、両手は交代して溢れた涙を拭いてくれる。

涙を拭いている両手は昔話のスズメのように、キラキラと輝いた真珠のような涙を拾って飛んで去る。その後は、どこかから笑顔を持ってくる。

手の重要さに気付いてから、毎日、勉強コーナーの窓の外まで手を差し伸べるようになった。

指先がシワシワになるまで雨に手を濡らしていた。

手を雨の水で浴びさせながら、「枝が5本ある。水に挿したら枯れてしまう。何もしなければ元気になる。それは何だ?」というクイズを考えていた。

そのあと、母が洗濯物を干すのと同じように、濡れた手を日差しで干し、そよ風に指を擽られ、心地が良いと感じた。

ある日、マンちゃんが僕のうちに遊びに来た。手を窓の外に手を出している様子を見たら、彼女は目を大きく開けて驚いた。

「何をしているの?」

「手の指を干しているんだよ。君は手の指を干したことがないの?」と僕は答えた。

「ない。」とマンちゃんが返事した。

「手が濡れた時はどうするの?」と僕はまた質問した。

「服で拭く。」

「だっさい!」と僕は偉そうな顔がしながら言った。

数日後、マンちゃんの家に醤油を買いに行ったときに、彼女が僕の真似をして、手の指を窓の外に出しているところを見た僕は、嬉しげに声を掛けた。

「手を干しているの?」

僕はそう聞いて、彼女の答えを楽しみに待っていた。

「うん。食器を洗ったばかりだからね。」と彼女は笑顔で答えた。

しかし、マンちゃんはいつも笑顔で僕の質問に答えるわけではない。

ある日、マンちゃんのうちに行ったとき、彼女は肘を窓際に掛け、両手で顎を支え、ぼんやりと窓の外を眺めていた。

「君は新しい方法で手を干しているの?」と僕はそのときの彼女を見ながら聞いた。

「ううん。手を干していないよ。」と彼女は寂しげに答えた。

「顔を干しているの。」

「君の顔はどうかしたの?お風呂から出てきたの?」と僕は聞いた。

「違う。母に叩かれたのよ。」

僕はもう何も聞きたくない。彼女が顔を干している理由が分かったのだ。彼女は流れた涙が乾くように顔を干しているのだ。なんだか彼女が可哀そうに思えてきた。

-------------------------------

Chương 1: Hoa tay

 

Chú Đàn bảo tôi:

- Con xòe tay ra cho chú xem nào!

Tôi co những ngón tay lại, nắm thật chặt và giấu ra sau lưng:

- Tay con sạch cơ mà. Hồi sáng con đã rửa tay rồi.

Chú Đàn phì cười:

- Chú có định khám tay con đâu. Con xòe tay ra để chú xem con có mấy cái hoa tay thôi.

Đằng sau lưng, hai bàn tay tôi lỏng đi. Tôi chìa bàn tay trái ra trước mặt chú Đàn, thắc mắc:

- Hoa tay là gì hở chú?

Chú Đàn dựng mắt nhìn tôi:

- Con lớn từng này rồi mà không biết hoa tay là gì à?

Chú cầm lấy bàn tay tôi, chậm rãi giải thích: 

- Hoa tay là những vân tay hình tròn ở đầu mỗi ngón tay. Hoa tay càng nhiều thì vẽ càng đẹp. Nếu con có mười cái hoa tay, con sẽ vẽ đẹp nhất lớp. Con viết chữ cũng đẹp nhất lớp.

Tôi hồi hộp nhìn chú Đàn săm soi từng ngón tay tôi. Có cảm giác như chú đang nghiên cứu những chiếc gân lá trên năm chiếc lá.

Tôi nín thở, hỏi:

- Con có mấy cái hoa tay hả chú?

Chú Đàn lắc đầu, thất vọng:

- Chẳng có cái nào hết.

Tôi lặp lại, buồn rười rượi:

- Chẳng có cái nào hết.

Trong một giây, tôi cảm thấy mắt tôi chợt tối đi. Trái tim tôi quặn thắt và rơi xuống một chỗ nào đó, rất xa, có thể là tận những đầu ngón chân.

- Con đừng lo! - Chú Đàn vừa nói vừa dùng ánh mắt để sưởi ấm tôi - Con đâu có biết vẽ bằng tay trái, đúng không? Tay phải mới quan trọng. Nào, con đưa tay phải ra đây!

Tôi như vừa được vớt lên từ dưới suối.

Tôi lật đật chìa tay phải ra và chú Đàn thận trọng nâng bàn tay tôi lên sát mắt, lần này động tác của chú hết sức từ tốn, như thể chú cho rằng những cử động mạnh sẽ khiến vân tay của tôi xô lệch đi. Ngay cả khi kiếm tìm những đường vân tròn trên từng ngón tay tôi, trông chú cũng chăm chú hơn, tôi thấy môi chú mím chặt và mày chú nhíu lại, tưởng như chú đang quan sát những con bọ qua kính lúp.

- A, có một cái đây rồi! - Chú hét lên sung sướng.

- Hoa tay hở chú? - Tôi nôn nao buột miệng, cố kềm một tiếng reo vì sợ mình nghe nhầm.

- Ờ, hoa tay! - Gương mặt chú Đàn sáng bừng như có một ngọn nến vừa thắp lên trong mắt chú - Có một cái hoa tay trên ngón cái.

Tôi run run hỏi:

- Chú ơi, thế còn những ngón khác?

Chú Đàn chẹp chẹp miệng:

- Chờ đã!

Chú lại nghiêng đầu, mân mê từng ngón tay tôi bằng cả tay lẫn mắt, miệng lẩm bẩm xuýt xoa: 

- Ngón trỏ, chậc, hỏng rồi!

- Ngón giữa. Ôi, sao ngón này cũng chẳng thấy gì!

- A, có đây rồi. Một cái hoa tay nữa nè!

Tôi lại hỏi, như người mơ ngủ:

- Hoa tay hở chú?

- Ơ, cái thằng này! - Chú Đàn mắng tôi nhưng mắt chú nói điều ngược lại - Chú đang tìm hoa tay của con mà.

Nhưng đó là cái hoa tay cuối cùng chú tìm được. Ngón út tay phải của tôi chẳng có cái hoa tay nào. Như vậy tôi có cả thảy hai cái hoa tay. Một trên ngón cái và một trên ngón áp út.

Chú Đàn bảo tôi nhìn vào đầu mỗi ngón tay và chú bắt đầu giảng giải. Đúng như chú Đàn nói, những đường vân trên đầu ngón tay áp út bên phải của tôi tròn quay, vòng bên trong nhỏ nhất, bé bằng hạt tấm, rồi tới những vòng lớn hơn xếp thành từng lớp trông hệt như những vòng sóng khi tôi nghịch ngợm ném một hòn sỏi xuống mặt ao. Hoa tay trên ngón cái của tôi không đều đặn bằng, những đường vân xoắn vào nhau như vũng nước xoáy nhưng chú Đàn bảo nó chính là hoa tay đấy con, chỉ có điều cái hoa này không đẹp bằng cái hoa kia. Chú nhìn ra sân nắng, nheo nheo mắt:

- Con nhìn ra sân mà xem. Có rất nhiều loài hoa, nhưng không phải các loài hoa đều đẹp như nhau, đúng không?

Kể từ hôm đó, gặp ai tôi cũng tóm lấy, đòi xem hoa tay.

Thằng Tường em tôi có sáu cái hoa tay khiến tôi sửng sốt:

- Ôi, sao mày nhiều hoa tay thế này. Mai mốt lớn lên mày viết và vẽ đẹp lắm đấy!

- Hoa tay là gì hở anh? - Tới phiên thằng Tường hỏi tôi. Và tôi lại giảng giải cho nó.

Nó tròn mắt nhìn tôi:

- Thế anh có mấy cái hoa tay?

Tôi thở dài:

- Tao chỉ có hai cái à.

Giọng tôi thất vọng như thể tôi chỉ có hai cái răng hoặc hai ngón chân.

Tường kiểng chân lên để có thể bá vai tôi:

- Nhưng dù thế em cũng không thể vẽ đẹp bằng anh. Bao giờ anh cũng là người vẽ đẹp nhất.

Nghe Tường nói vậy, tôi cảm thấy mình được an ủi một chút.

Đến lớp, tôi chộp tay từng đứa bạn, săm soi.

Và tôi buồn nẫu ruột khi nhận ra đứa nào cũng nhiều hoa tay hơn tôi.

Riêng con Mận, ngón tay nào của nó cũng có hoa tay. Các đường vân tròn xoay, đều tăm tắp. Tôi nhìn những ngón tay nở hoa của nó, nói giọng ghen tị:

- Mày nhiều hoa tay thật đấy. Nếu mỗi bàn tay của mày có sáu ngón như ông Năm Ve, chắc mày có tới mười hai cái hoa tay.

Con Mận rụt cổ:

- Eo ôi, mình sợ lắm! Mình không cần tới mười hai cái hoa tay đâu!

Chương 2: Những ngón tay

Từ hôm đó, tôi có thói quen ngắm nghía hai bàn tay của mình.

Trước nay, tôi chưa bao giờ quan tâm đến chúng. Tôi sai bảo hai bàn tay làm cái này cái nọ, chép bài, gọt bút chì, gãi lưng, đấm nhau với tụi bạn, giật tóc con Mận, đem chiếc ghế từ chỗ này sang chỗ khác, và thường là tôi quên mất chúng.

Bây giờ ngồi phơi nắng một mình ngoài vỉa hè, tôi mới có thì giờ nhìn ngắm hai bàn tay của mình. Có bao giờ bạn nhìn ngắm hai bàn tay của bạn không? Nếu có lần nào bạn nhìn ngắm hai bàn tay của bạn, bạn sẽ thấy chúng thật là ngoan.

Bạn không cần nói ra miệng, bạn chỉ ra lệnh trong đầu thôi, chẳng hạn “Đưa lên”, bàn tay sẽ nghe lời bạn ngay tức khắc. Cả hai bàn tay đều đưa lên, nếu bạn muốn cả bàn tay trái lẫn bàn tay phải cùng nghe lời. Nếu bạn muốn chúng nắm lại, chúng sẽ nắm lại. Bạn bảo “Tụi bay đứng im, chỉ ngón tay cái nhúc nhích thôi”, ngón tay cái sẽ nhúc nhích trong khi những ngón còn lại không dám cựa quậy.

Bàn tay của bạn không bao giờ chống lại bạn, nên người lớn thường sai bảo bàn tay làm đủ thứ việc, từ những việc tốt như “Đóng cho tao cái đinh này” hoặc “Giặc cho tao chiếc áo kia” đến những việc không tốt như bóp cò súng hay kích nổ một quả bom.

Nếu bạn là trẻ con thì chắc bạn cũng làm như tôi thỉnh thoảng vẫn làm tức là sai ngón tay ngoáy mũi hay sai nó bẹo tai cô bạn học ngồi cạnh, tức là những chuyện mà ba mẹ và cô giáo tôi cấm ngặt.

Nói chung, hai bàn tay của chúng ta rất ngoan, chúng thường nằm im chờ chúng ta sai khiến. Trong khi chúng ta chẳng hề thương xót chúng, thỉnh thoảng lại bắt chúng làm những việc nguy hiểm khiến chúng bị trầy xước hoặc chảy máu rất nhiều.

Tôi yêu hai bàn tay của mình lúc ngồi ngắm chúng, thường là vào lúc mẹ tôi vừa cắt móng tay cho tôi xong. Lúc đó những ngón tay giống như những đứa trẻ vừa được tắm gội, nom sạch sẽ và gọn gàng.

Khi săm soi hai cái hoa tay trên ngón cái và ngót áp út ở bàn tay phải, tôi yêu hai ngón tay này quá, thậm chí có một chút gì đó tự hào. Giống như bạn có mười đứa con, nhưng chỉ hai đứa học giỏi mới có thể khiến bạn nở mặt với hàng xóm “Hai thằng cu nhà tôi mới vừa đỗ đại học đó, chị!”, có khi bạn còn hãnh diện khoe thêm: “Chẳng thấy tụi nó ôn bài gì cả mà vẫn thi đỗ như chơi chị à” để được nghe láng giềng của bạn xuýt xoa “Ồ, hai thằng bé thông minh ghê”.

Những ngón tay còn lại, tôi cũng yêu, yêu nhiều hơn là đằng khác, theo kiểu bố mẹ yêu những đứa con không may. Tôi lẩn thẩn nghĩ nếu sau này tôi lớn lên, lấy vợ và sinh được mười đứa con tôi sẽ cố yêu mười đứa như nhau dù chắc chắn trong mười đứa đó đứa kém thông minh sẽ kém thông minh hơn đứa thông minh, đứa kém xinh đẹp sẽ kém xinh đẹp hơn đứa xinh đẹp, hẳn thế.

Hai bàn tay của ta giống như những người bạn thân, luôn chia sẻ với ta mọi vui buồn trong cuộc sống. Bạn cứ ngẫm mà xem, có phải khi bạn mừng rỡ hay phấn khích, hai bàn tay hăng hái vỗ vào nhau để nhân đôi niềm vui trong lòng bạn. Khi bạn khóc, hai bàn tay lại thay phiên nhau kiên trì lau khô những giọt lệ lăn tròn trên gò má bạn. Hai bàn tay lúc đó giống như những chú chim vàng anh trong cổ tích, cần mẫn tha từng hạt cườm long lanh trên mặt bạn đem gửi vào nắng, vào gió, vào mưa để một chốc sau sự tươi tỉnh lại nhuộm hồng gương mặt mới đây còn tái xanh của bạn.

Từ khi nhận ra điều đó, tôi có thói quen thò tay ra ngoài cửa sổ bên bàn học.

Tôi tắm hai bàn tay của mình trong mưa để thấy những đầu ngón tay nhăn nheo như câu đố bọn trẻ con chúng tôi hay đố: “Một cây mà có năm cành / Nhúng nước thì héo để giành thì tươi”.

Rồi sau đó tôi phơi chúng trong nắng như mẹ tôi vẫn phơi quần áo ngoài bờ dậu để hong khô những ngón tay dưới ánh mặt trời và nghe gió cù mơn man nhồn nhột.

Có lần con Mận qua nhà tôi chơi, thấy tôi đang thò tay ra bên ngoài cửa sổ, liền trố mắt:

- Bạn đang làm gì vậy?

- Tao đang phơi những ngón tay. Mày có bao giờ phơi những ngón tay không?

- Không.

- Thế khi tay mày bị ướt mày làm gì?

- Mình lau vào quần.

Tôi kêu lên:

- Eo ơi, ai lại lau tay vào quần!

Mấy hôm sau tôi qua nhà con Mận mua chai xì dầu (nhà nó bán tạp hóa), thấy nó ngồi trong nhà thò tay ra ngoài cửa sổ y hệt tôi, tôi sung sướng hỏi:

- Mày đang phơi hai bàn tay đấy à?

Để nghe nó sung sướng đáp:

- Ờ, mình vừa rửa chén xong.

Nhưng không phải lúc nào con Mận cũng đáp lời tôi bằng giọng reo vui như vậy.

- Mày đang phơi hai bàn tay theo kiểu mới à?

Lần khác tôi hỏi, khi thấy nó hai tay chống lấy cằm, cùi tay tựa lên bậu cửa sổ, thừ mặt trông ra.

- Không, mình có phơi hai bàn tay đâu. - Nó đáp, giọng rầu rầu - Mình đang phơi khuôn mặt.

- Mặt mày làm sao mà phơi? Mày vừa tắm xong à?

- Không. Mẹ mình vừa đánh đòn mình. 

Tôi không hỏi nữa. Vì tôi hiểu rồi. Con Mận đang hong khô những giọt nước mắt. Tội nó ghê!

 

Ta bảo!

f:id:KokoronoNiwa:20170329184233j:plain

Anh bảo, 
Anh là niềm cảm hứng của em
Để viết nên những vần thơ rất tuyệt
Những áng văn nghe nỗi niềm tha thiết
Dẫu lúc vui hay khi da diết nỗi buồn

Em bảo, 
Anh chỉ là nguồn cảm hứng của em
Để viết nên những câu chuyện cười hài hước
Bởi bên anh em thấy rất đời rất “được”
Được là chính mình, được sống an nhiên

Ta bảo,
Cuộc đời này dẫu chẳng giống như mơ
Nếu có mơ thế nào rồi cũng tỉnh
Nên đôi ta cứ an nhàn thủng thỉnh
Cứ trung bình là đủ vui ha!

P/s: Tuyển tập thơ con nhái! Ai can đảm đọc thơ của tui ngộ độc ráng chịu :D

私ってダメだな

私ってダメだなと思ってしまいました。今日、オフィスからの帰り道で起こったことのおかげで、自分がだめだと気づいたのです。
通勤時にいつも同じ方向へ向かっている目が不自由な40代の男性が気になっていました。その人は目が見えませんが、鉄の長細い杖を使って問題なく歩いています。というか、目が見える人より早く歩いているかもしれません。私は毎日、彼の後ろを歩きながら、彼の凄さに感心してばかりいます。彼が普通に歩けるのは、もしかして彼の持っている杖には何かすごい機能がついているからでしょうか。その謎は今でもまだ分かりません。
しかし、今日、私は初めて帰り道で彼を見つけました。おまけに彼は、いつもの彼とは何か違う気がしました。いつも道端の白い線に沿ってまっすぐ歩いていた彼は今日、クネクネと曲がったり、道端の花壇にぶつかったりしているのです。「大丈夫かな」、「酔っ払っているのか、体調がどこか悪いのかな」、「どうしよう~声を掛けて助けてあげようかな」、「いや、彼の気に障るかもな」といった色々な迷いが出てきました。結局、私は何もせず、後ろから彼を見守るだけでした。やがて私は交差点で彼と別の方向に曲がり、帰宅してからも彼のことについてずっと考えていました。困っている人を助けてあげたいのに、声をかける勇気がない私なんて本当にだめですね。

Hoa Anh Đào - 桜

f:id:KokoronoNiwa:20170307152719j:plain

Hôm qua, tôi đã dịch một bài giới thiệu về hoa Anh Đào của Nhật Bản và phát hiện ra nhiều điều thú vị về loài hoa này. Tôi chưa bao giờ tìm hiểu về hoa Anh Đào và những điều tôi chia sẻ dưới đây chỉ là những suy nghĩ rất chủ quan và cá nhân của riêng tôi thôi nhé. 

Hoa Anh đào là loài hoa có thời gian từ lúc khai hoa đến lúc tàn khá ngắn. Nó mong manh như tâm hồn của một cô gái mộng mơ nhạy cảm, chỉ cần 1 cơn gió nhẹ hoặc 1 trận mưa rào cũng đủ làm các cánh hoa rơi rụng tả tơi. Ấy vậy mà nó lại trở thành quốc hồn quốc túy, đại diện cho cả một dân tộc vốn được cả thế giới ngưỡng mộ. Ắt hẳn người Nhật phải có lý do đặc biệt để chọn nó làm quốc hoa. Và rất tiếc tôi chưa biết lý do chính xác là gì. Nhưng với tôi, có lẽ vì Hoa Anh Đào mang những đặc trưng tương đồng với tính cách đáng quý của người Nhật.
Mỗi cánh hoa Anh Đào rất mỏng, và thú thật, tôi không thấy nó có vẻ đẹp vượt trội gì so với các loài hoa khác. Thậm chí nó rất bình thường, lại chẳng mấy thơm. Nhưng khi nó được trồng thành từng hàng nối tiếp nhau, và hoa đồng loạt nở rộ, thì có lẽ bạn sẽ phải choáng ngợp trước vẻ đẹp như thơ như mơ của nó đấy. Điểm này có thể đại diện cho tinh thần đoàn kết và xem trọng tập thể của người Nhật.
Và bạn có biết, để cống hiến cho đời những bông hoa đẹp tinh khôi, hoa Anh Đào đã dốc toàn bộ năng lượng sinh tồn của mình trong quá trình dài gần cả năm trời không?
Để chuẩn bị cho màn khai hoa ấn tượng vào mùa xuân, hoa Anh Đào đã bắt đầu ra nụ từ Hè năm trước, và rơi vào trạng thái tích trữ năng lượng giống kiểu gấu ngủ đông. Nhằm giảm thiểu tối đa mọi hoạt động duy trì sự sinh tồn, cây bắt đầu rụng lá vào mùa thu. Nụ hoa cứ thế gồng mình vượt qua mùa đông khắc nghiệt lạnh giá và thiếu ánh mặt trời. Để có 1,2 tuần khoe sắc, cây Anh Đào đã âm thầm hi sinh như vậy đó. Sự hi sinh không phô trương và chẳng đợi ai công nhận. Một điều đáng quý, đáng trân trọng đúng không nào?
Chưa hết, ai cũng nghĩ hoa Anh Đào lúc mãn khai là đẹp nhất, đáng xem nhất. Nhưng với riêng tôi, lúc những cánh hoa mỏng lìa cành, rơi lả tả và bay phấp phới khi có cơn gió nhẹ chợt ghé qua, là hình ảnh đẹp và nên thơ làm lay động lòng người. Hoa Anh Đào đến cuối cùng vẫn muốn làm đẹp cho đời.
Vậy có loài hoa nào xứng đáng để cùng hoa Cúc đại diện cho Nhật Bản hơn Hoa Anh Đào nữa chứ.

P/s: Thêm 1 chi tiết, quả của cây Anh Đào mà người ta hay gọi là Cherry Nhật rất ngon. Và mắc nữa :)
------------------------------------
昨日、桜についての記事を翻訳したことで、このお花について色々な素晴らしいことを発見しました。 私は桜にあまり興味がなく、わざわざと調べる気がありませんでしたが、翻訳した内容の限りで知っていることや個人的な考えを述べたいと思います。 桜の花は咲いている寿命が 短いという特徴を持つ花だと言われています。花びらが薄く散りやすいのです。乙女みたいに脆い花だと言っても過言ではありません。そよ風が吹いてきても、小雨が降ってきても、花びらがはらはらと散ってしまいます。そのような桜は日本の国花として、世界中から称賛されている日本人の精神の美を表しています。桜を日本国花として選ばれるのは、何か特別な理由があるはずです。それは桜が日本人の精神や考え方と近い特徴を持っているからでしょう。 正直にいうと、私は桜の花自体が他の花より美しいとは思いません。しかし、揃えて植えた桜が満開になると、息が止まるほど美しいです。これは日本人の団結の精神を連想することができます。 また、桜は花芽を作る時から美しく咲かせるまでどのくらい時間がかかるか、あなたは知っていますか? 夏には翌年の花芽ができ、秋には落葉し、気温が低く、日照時間が少ない冬を越え、そして花が咲くまでに約1年かかります。桜の花の寿命がたった1、2週間だけですが、桜の木は花が咲くために、約1年間、黙々と力を蓄えています。すご過ぎると思いませんか? 桜が一番美しいのは満開の時だと思う人が多いかもしれませんが、私にとっては、花びらが散っている時です。散った花びらが風に乗ってはらはらと舞う様子を見ると、時間が止まっているような感覚になります。言葉では表現しきれないほどの美しさです。 短い寿命を最後まで必死に美しさを表現している桜は菊に並び日本を代表するに値する花です。

自閉症児の心へ愛の届け方! Con đường đi đến trái tim của trẻ tự kỷ!

Lại có một bài viết nữa của chị bạn khiến mình cảm động và muốn dịch qua tiếng Nhật.

Chị ấy quả là một người mẹ tuyệt vời! Dưới phần dịch tiếng Nhật này là bản gốc tiếng Việt của chị ấy.

 

今まで、自閉症についての問い合わせが知り合いからたくさん寄せられています。私には自閉症を持つ子供がいるからです。私の息子が他の同い年となんだか違うことに気づいたとき、彼が自閉症なのかどうかをすごく混乱しました。それで、自閉症についての本をたくさん読み、自閉症についての知識を身につけました。でも、知り合いの話を聞いら、正直に自閉症かもしれないと言うのか、安心させるように事実を言わないほうを選ぶのか本当に迷っていました。「その現象があれば、あなたの子供が自閉症を持っているかもしれないよ」ということを言いづらいのです。

というわけで、今日は自閉症について書きたいと思います。

自閉症とは

自閉症は、社会性の障害や他者とのコミュニケーション能力に障害・困難が生じたり、こだわりが強くなる先天性の脳機能障害。幼少期に発症した場合は、小児期崩壊性障害とされる。(Wikipediaから引用)

・現代の医学をもっても自閉症の原因はまったく解っていません。しかし、親が放任する等の生活環境や学校環境には関係があるという考えは全く正しくありません。

自閉症は0才から3才(通常生後30ヶ月)までに発症する先天的な脳の機能障害です。障害の程度は低いレベルがあれば、高いレベルもあります。

自閉症は生涯にわたる障害で、治りません。しかし、育て方や教育により、その症状を改善することができます。自閉症の子供たちの環境を整えてあげて、本人もまわりに適応していければ、障害そのものは治っていかないとしても、社会的には次第に治っていくこともできると言えます。

但し、このような改善方法は0才~6才の子供に効果が期待できますが、6才以上の子供に対しては、効果があまりありません。ある医学研究結果によると、6才以上の子供の脳は発達安定期になり、改善しようとしても変わりにくいのです。

 

自閉症児の心へ愛の届け方

ある友だちは妊娠している間、胎児の障害検査を全く受けませんでした。理由を彼女に聞いてみたら、感動した答えをもらいまた。「子供にどんな障害があっても生みたいの。たっぷりの愛情で育てあげたい。どんな障害があっても自分の子供だから、ありのままで育てたい」という答えでした。

友だちの話のお陰で、自分の心と精神を整えることができ、子供の育て方にも自信と力をもらいました。

寒い日に道の排水口の所に座り、だた排水が流れているのをじっとみている時や沢山の箱で自分を囲み、誰も見たくない、誰にも見られたくない時の息子を見ながら「どうして私の子供なの?どうすればいいの?」と色々な悩みで本当に混乱していました。

子供の目が悪ければ、眼科で治療することができます。子供の歯に問題があれば、歯科で解決することができます。子供の栄養が足りなければ、栄養を補足することができます。子供の発音が悪ければ、練習させることができます。自閉症児には一番重要なのは親が子供に接する時間です。

「どうして子供が自閉症児になったのか。」等の質問に対する答えを見つける時間は無駄です。自閉症の原因がまだ解かっていないからです。

原因を見つけるというよりも、子供の自閉症の徴候に気づいたら、親は子供と一緒に過ごす時間をできるだけ多く取った方がいいと思います。子供が自閉症児でない場合でも、その時間は無駄にならないのです。

自閉症の症状や現象はかなり複雑なので、子供によって治療や改善方法が違います。つまり、自閉症児に対しての共通した治療法がありません。他の子供に効果があった方法でも、あなたの子供には効果がないかもしれません。でも、自閉症児についての本や資料を読み、その知識を参考にし、自分の子供の症状をみながら、子供に対しての最適な方法を見つけることができます。

f:id:KokoronoNiwa:20170125105207p:plain

自閉症児の育て方について「光とともに」というドラマの気になる台詞があります。「自閉症児の脳では扱った情報が普通の人とは違うので、自閉症児の世界はとても面白い。」という内容です。

あなたは激しく刺激され、手で耳を覆い叫んでいる子供を見みたことがありますか?

あなたが部屋の中に流れているメロディアスな音楽や縁側から届いた風の音、雨の音、マンションの公園で遊んでいる子供の声、遠い所から響いてきた犬の吠え声を同時に聞いた場合、あなたの脳は音量や音声波の種類によって順次処理します。

想像してみましょう!まず、上記の全ての音を録音します。ドアや窓が閉まっている小さな部屋にいて、録音した音を同時に同じ音量で聞いてみたら、あなたはどのように反応しますか?あなたは混乱し、ガンガンとした頭痛に耐えられず、耳を手で覆い、誰かに助けて貰おうと大きい声で叫ぶはずです。これが自閉症児の感じている世界なのです。

 

また自閉症児が相手を見ないことについて説明します。

普通の人は話している時に相手を見ます。これは、相手と、相手のまわりの人の声や物の音を瞬時に区別し、相手をみているわけです。自閉症児は普通の人と違い、人や物や音を順次なしに、遅い速度で認識しています。そのため、短い時間で「誰が話しているのか」、「音がどこから出ているのか」を自閉症児は認識することができません。自閉症児は全てのものを同じものとして扱うことがあります。

そうして子供を観察し、子供の立場に立って考えてみると、子供の行為や態度を理解できると思います。「早く理解できたなら、子供が騒いだり叫んだりしている時に怒らなかったのに」と言わないように、もっともっと子供のための時間を作って下さい。

自閉症に関する医学研究機関の統計によると、ベトナム自閉症児人口はベトナム総人口の2%を占め、180万人になります。その人数は2016年のダナン市の人口(120万人)より多いです。

自閉症をもつ人が、社会の基準とは「変わったやつ」だと考えられています。ここで言う社会の基準とは、社会のほとんどの人が期待している意見、態度、行動の型のことです。しかし、社会の基準は誰にでも正しく当てはまるわけではありません。

自閉症を持つ人しか集まらない都市では、自閉症の意見、態度、行動等がその都市の基準になるはずです。ですから、自閉症児の親たちは、自閉症児が自閉症を持たない子供と違っても、恥じることや隠すべきことではありません。
あなたは、他人に自分の子供の近視のことが言えれば、子供の自閉症も普通に言えるのではないでしょうか。自閉症を近視と同じように考えてみれば、楽になりますよ!

自閉症児の心へ愛を届ける唯一の方法はあなたの心から!

自信を持とう!

子供の健康問題がある時に知り合いから「これを食べたら治るよ」や、「この薬を飲ませて下さい」などの色々なアドバイスをもらうのではないでしょうか。自閉症を持つ子供の親たちも同様のアドバイスをもらいます。

しかし、全ての人からのアドバイスを聞くと、かえって親たちは混乱してしまいます。また、好意を持っているにもかかわらず、自閉症は子供の一般的な病気ではなく、誰でも正しい意識を持っているわけではありません。一番良い方法は、混乱しないように、自閉症を育てた経験のある人の意見を聞いたほうがいいと思います。

「全てを聞く!一部を受ける!自分の選択を信じる!」ということを覚えておいて下さい。あなたは自分の子供の育て方について、誰にも説明する責任がありません。子供に最適なものが一番わかるのは親です。自分の選択を信じて下さい。

私もベトナムで息子を育てることに決めた時に、「自閉症児なら、こうして育てたほうがいいよ」とか、「自閉症児専用学校に送ったほうがいいよ」とか、「どうしてベトナムに帰ったの?日本の教育の方が良いのに…」とかの色々な意見をもらいました。でも、私は、自閉症児についての知識をたくさん身につけたり、息子を長い時間で観察したり、しっかりと考えた末の決定なので、ぶれることなく進みたいです。

息子が2才からなんだか他の子供と違う現象に気づきました。それは、2才なのにまったく喋れないこと、同い年の子供と遊ばないこと、話している相手の目をみないこと、水が流れている所に座りたいこと、四角のブロックをいつも一列に並べること等です。そして4才になっても簡単な質問にも答えられませんでした。
息子が上手くコミュニケーションができない原因は、日本に住んでいる時に彼とは日本語ではなく、ベトナム語で話しかけ、彼に言語障害を起こさせたためだと思ったことがあります。しかし、息子の自閉症を改善していく過程を通じて、多言語環境で息子を育てたのは、息子の言葉の発達に影響させたかもしれないが、彼の自閉症の原因にならないことが分かりました。

今、誕生日を迎えたばかりの6才の息子は、他の6才の子供に比べると、知恵の成長がまだ遅いですが、数年前よりかなり成長しています。私にとっては、それだけで満足です。
先の道はもっと大変かもしれませんが、幸せは目的地ではなく、目的を達成する過程にあります。あなたは子供と一緒に歩む道と、その歩み方を選ぶ権限があります。そして一番大事なのは、あなたの子供の手をいつも握ることを忘れないでください!

----

Nguyên bản:

TRẺ TỰ KỶ – ĐƯỜNG ĐẾN MỘT THẾ GIỚI KHÁC LẠ

Cho đến bây giờ, mình vẫn hay nhận được các tin nhắn, điện thoại của các bạn mình để hỏi thông tin về trẻ tự kỷ.
Nếu các bạn đã là một ông bố, bà mẹ, các bạn sẽ hiểu, rất khó để có thể nói với bạn mình rằng con bạn đang mắc chứng tự kỷ.
Rất khó để bạn phải lựa chọn một trong các cách hoặc im lặng, hoặc động viên, hoặc nói thẳng với bậc cha mẹ đang giải bày, tâm sự với mình về tình trạng của con cái họ.
Mình cũng không phải chuyên gia về trẻ tự kỷ, chỉ là mình đã đọc nhiều hơn, quan sát nhiều hơn và bỏ thời gian nhiều hơn cho chính đứa con của mình – một đứa trẻ mà đã có lúc suốt cả năm trời, mình quay cuồng chỉ duy nhất câu hỏi: bé có bị tự kỷ hay không?

Tự Kỷ Là Gì?

Bạn có thể hiểu khái quát về chứng tự kỷ như sau:

– "Tự kỷ là do rối loạn của hệ thần kinh gây ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ. Tự kỷ được biểu hiện ra ngoài bằng những khiếm khuyết về tương tác xã hội, khó khăn về giao tiếp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, và hành vi, sở thích và hoạt động mang tính hạn hẹp và lặp đi lặp lại." (trích dẫn từ Wikipedia)

– Cho đến hiện nay, khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân gây ra bệnh tự kỷ. Nhưng chắc chắn nếu các bạn nghĩ trẻ tự kỷ là do cha mẹ bỏ mặc, không chăm lo cho con, môi trường sinh hoạt, học tập của bé có vấn đề là hoàn toàn sai lầm.
Trẻ mắc chứng tự kỷ như một khuyết tật bẩm sinh, có bé bị rất nhẹ và có bé bị nặng, và khiếm khuyết này sẽ bộc lộ từ 0-3 tuổi tuỳ vào mức độ nặng nhẹ của bé. 

– Nếu đã mắc chứng tự kỷ thì không thể chửa hết, chỉ có thể làm giảm nhẹ tình trạng của bé bằng cách can thiệp, hỗ trợ cho bé các kỹ năng giao tiếp, thích ứng môi trường v.v..để bé có thể hoà nhập với cộng đồng ở mức tốt nhất có thể. Sự can thiệp hỗ trợ này sẽ phát huy tác dụng tốt nhất cho bé từ 0-6 tuổi. Vượt quá tuổi này, các biện pháp tác động, can thiệp cho bé đều giảm hiểu quả, và có nghiên cứu cho rằng, từ 6 tuổi trở đi, do võ não của bé đã chai cứng, nên không còn thể thay đổi được nữa.

Đường Đến Trái Tim Của Trẻ Tự Kỷ

Mình có một người bạn, khi mang thai, bạn ấy không chấp nhận bất cứ xét nghiệm kiểm tra thai nhi có khuyết tật nào. Mình  hỏi bạn ấy tại sao.
Và bạn ấy đã nói một câu làm mình rất xúc động: "cho dù bé có bị làm sao thì bạn vẫn sẽ sinh bé, vẫn nuôi bé, vẫn yêu bé vì bé là con của bạn. Bạn sẽ nuôi dạy bé theo đúng con người của bé."

Câu nói này cũng là động lực lớn cho mình khi nuôi dạy nhóc con nhà mình.
Có những hôm mưa lạnh lẽo, bé cứ ngồi hoài ở miệng cống, để nhìn nước mưa chảy xuống đó.
Hoặc những khi bé xếp những chiếc hộp thành hàng dài thiệt dài xung quanh mình.
Hoặc những khi bé không trả lời bất cứ ai, không nhìn thẳng vào bất cứ ai, không thích tiếp xúc bất cứ ai….
Những lúc chông chênh như thế, mình cũng đã từng giống như các ông bố, bà mẹ tâm sự với mình, chỉ có 2 câu hỏi, mà không bao giờ biết chính xác được câu trả lời: "Tại sao?" và "Phải làm sao đây?"

Nếu bé bị cận thì bạn sẽ cho bé đeo mắt kiếng, nếu bé bị hô thì bạn sẽ cho bé chỉnh hình răng, nếu bé bị suy dinh dưỡng bạn sẽ cho bé thêm thức ăn, nếu bé bị nói ngọng bạn sẽ tập cho bé phát âm…
Và đây là lời khuyên của mình: Nếu bé bị tự kỷ, bạn hãy cho bé thời gian.
Bạn đừng hoài phí thời gian để tìm câu trả lời cho câu hỏi tại sao, vì như mình đã nói, mọi giả thuyết về nguyên nhân của bệnh tự kỷ đều chưa được khoa học chứng minh là đúng.
Thay vì hỏi tại sao, ngay từ khi bạn có cảm nhận con bạn khác thường, con bạn "hình như" có triệu chứng tự kỷ thì bạn hãy cho con bạn thời gian của bạn. Vì nếu bé có thật sự tự kỷ hay không, thì thời gian bạn dành cho con đều không bị hoài phí.

Vì các biểu hiện phức tạp khác nhau của chứng tự kỷ nên không có bất cứ trị liệu chung nào dành cho bé tự kỷ. Có nghĩa là bạn không thể học rập khuôn cách tiếp cận đã có hiệu quả ở bé khác và ứng dụng cho chính con của bạn.
Bạn hãy dành thời gian để quan sát con bạn, quan sát những bé khác, đọc càng nhiều tài liệu về tự kỷ càng tốt để tìm ra cách tiếp cận và điều chỉnh thích hợp nhất với bé.

Có một câu nói trong bộ phim truyền hình Nhật Bản về nuôi dạy trẻ tự kỷ "Hikari To Tomoni" mình rất thích: Vì cách xử lý thông tin trong não của trẻ tự kỷ khác với não của đại đa số người khác, nên thế giới của trẻ tự kỷ là thế giới rất thú vị.

Mình ví dụ đơn giản một trường hợp bé hay bị kích động, bịt tai la hét như thế này:
Bạn hãy tưởng tượng, bạn đang ở trong phòng, bạn bật nhạc êm dịu nhẹ nhẹ, ngoài hiên là tiếng mưa rơi rào rào, nhà hàng xóm có tiếng con nít đang vui đùa, có tiếng chó sủa ở xa xa. Các âm thanh cuộc sống đó được não của bạn xử lý theo trình tự, sóng âm thanh to nhỏ khác nhau.
Và bây giờ, bạn hãy thu lại tất cả âm thanh đó: tiếng nhạc, tiếng chó, tiếng mưa, tiếng con nít đùa. Bạn vào phòng kín, bạn bật hết tất cả các âm thanh đó lên cùng một lúc, cùng một mức độ âm thanh lớn như nhau. Và bạn thử nghe đi, bạn cảm thấy thế nào? Bạn chịu đựng được bao lâu? Bạn có nhức đầu không? Bạn có bịt 2 tai lại và la lớn cầu cứu ai đó tắt đi tiếng ồn đó không?

Mình ví dụ thêm trường hợp tại sao bé không nhìn vào mắt người đối diện nhé!
Bạn hãy tưởng tượng, bạn và mẹ đang nói chuyện. Bạn hiểu người đối diện đang nói chuyện với bạn là mẹ của bạn. Bạn nghe tiếng phát ra từ mẹ. Mẹ đang nhìn bạn. Bạn hiểu câu chuyện của mẹ. Xung quanh bạn là bàn, là tủ, là ghế, là chén bát…
Và bây giờ, bạn hãy thay tất cả hình ảnh của mẹ, của bàn, ghế, tủ, giường, chén bát…thành một món đồ gì đó giống nhau tất cả, giả dụ là cái thùng. Bạn xếp các cái thùng vào vị trí thay cho mẹ, cho bàn, ghế, tủ, chén, bát…và bạn bật âm thanh tiếng nói của mẹ bạn lên. Lúc đó bạn sẽ nhìn vào đâu?
Sở dĩ mình nói các bạn thay tất cả các hình ảnh xung quanh bằng cái thùng vì não của bé khi xử lý tất cả các hình ảnh của đồ vật, âm thanh phát ra xung quanh chậm và không theo trình tự, nên trong một lúc bé không thể hiểu được cái gì đang ở xung quanh bé, âm thanh phát ra từ nơi nào.

Và cứ như thế, nếu như bạn dành thời gian nhiều để quan sát bé, đặt mình vào tình cảnh của bé, bạn sẽ hiểu tất cả các hành động của bé. Bạn sẽ nhận ra rằng, những lời la mắng của bạn vì bé hành động khác thường, bé la hét, bé quậy phá…rất tội cho bé, đó không phải là lỗi của bé, mà là do bạn đã không hiểu bé. Bé không thể bắt não của bé hoạt động như não của bạn, hay của bất kỳ ai khác mà chính bạn cho là chuẩn mực.

Theo thống kê của tổ chức y tế nghiên cứu về tự kỷ thì trẻ mắc bệnh tự kỷ chiếm khoảng 2% dân số quốc gia. Có nghĩa là Việt Nam khoảng 90 triệu dân thì có khoảng 1,8 triệu người mắc bệnh tự kỷ. Có nghĩa là số người mắc bệnh tự kỷ nhiều hơn dân số thành phố Đà Nẵng 1,2 triệu người năm 2016.
Chuẩn mực chỉ là thước đo của số đông không phải là thước đo đúng cho tất cả, cho nên đôi khi mình nghĩ, nếu gom tất cả người tự kỷ vào chung một thành phố, thì hành vi của người tự kỷ sẽ được coi là chuẩn mực.
Mình viết thế vì mình muốn các bậc cha mẹ có con tự kỷ nên hiểu rằng, con bạn khác biệt nhưng không có gì đáng để xấu hổ, để giấu, để đau buồn.
Bạn có thể bình thản nói với mọi người con bạn bị cận, nhưng tại sao không thể nói với mọi người rằng con bạn bị tự kỷ? Trong khi bản chất vấn đề như nhau.

Có một con đường duy nhất đến với trái tim của trẻ tự kỷ đó là con đường xuất phát từ tim của bạn.

Hãy Tin Vào Chính Bản Thân Mình

Cũng như khi con bạn bị bệnh, bạn sẽ phải nghe rất nhiều lời khuyên, nào là cho uống thuốc gì, cho ăn gì, cho nghỉ như thế nào…, khi con bạn bị tự kỷ, bạn cũng nhận được nhiều lời khuyên y như vậy.
Nhưng có một điều bạn phải hiểu rằng, tự kỷ không phải là bệnh do vi khuẩn, virut, không phải do cách bạn dạy con hoặc phổ biến ai cũng hiểu đúng, nên nếu như bạn có phải bị nghe quá nhiều lời khuyên, lời bàn thì bạn hãy lọc bớt, chỉ nghe của những ai đã có kinh nghiệm về trẻ tự kỷ. Ngay cả bác sĩ, nếu như chưa từng thực sự nghiên cứu, nuôi dạy trẻ tự kỷ cũng không thể có cái nhìn đúng về triệu chứng này.
Bạn hãy nghe tất cả, tiếp thu một ít và tin vào chính bản thân mình. Bạn cũng không cần giải thích quá dài dòng về cách nuôi dạy, sự lựa chọn của bạn.
Chỉ có bạn mới hiểu đứa con bạn rứt ruột sinh ra nhất. Chỉ có bạn mới biết sự lựa chọn nào thích hợp nhất cho đứa con bé bỏng của bạn.

Bản thân mình cũng đã không biết bao nhiêu lần bị nghe khuyên cần phải nuôi con như thế nào? cho con học ở đâu? tại sao cho con về Việt Nam mà không phải ở Nhật -đất nước phát triển về y học? Nên thế này, nên thế kia..v.v…
Nhưng như mình đã nói, linh cảm của người mẹ, nếu đã bỏ thời gian quan sát, chăm sóc con, luôn luôn đúng.

Mình lờ mờ phát hiện ra chứng tự kỷ của bé khi bé khoảng 2 tuổi hơn. Lúc đó bé chưa nói, không chơi chung với bạn, không thích đi đến chổ lạ, không nhìn vào mắt người đối diện, thích xếp những khối hình vuông dài thiệt dài, thích ngồi một chổ nhìn nước chảy…Đến 4 tuổi, bé vẫn chưa thể trả lời câu hỏi của người đối diện.
Có những lúc mình tự trách bản thân là bé không giao tiếp là do mình cố gắng nói tiếng Việt với bé trong khi bé đang ở Nhật, vô tình mình đã tách bé ra khỏi giao tiếp với xung quanh…Nhưng càng dạy dỗ bé thì mình càng nhận ra rằng, việc nuôi dạy bé trong môi trường 2 ngôn ngữ có thể làm bé bị chậm phát triển ngôn ngữ nhưng sự thật là bé có dấu hiệu của chứng tự kỷ.

Hiện giờ, khi mình viết những dòng này, bé vừa bước qua 6 tuổi, bé đã tiến bộ rất nhiều so với chính bé của những năm tháng trước đây. Đối với mình thế là đã quá tuyệt vời. 
Mình biết, con đường chông gai vẫn còn dài nhưng mình nghĩ rằng, hạnh phúc không phải là đích đến mà chính là con đường. Bạn có quyền lựa chọn con đường và tâm trạng của chính bạn khi đi trên con đường ấy, và nhất là bạn đừng quên nắm tay, đi cùng đứa con bé bỏng của bạn – một đứa trẻ đang sống bằng một suy nghĩ, tư duy khác biệt và thú vị.

                                                                                        Tác giả: Trần Thùy Trang

Lá thu! 紅葉!

                                      

f:id:KokoronoNiwa:20170121142954j:plain

Dẫu biết khi lá đổi màu,
Lá chẳng được cạnh cành lâu,
Chẳng biết lá sẽ về đâu,
Chỉ muốn vì cây đốt màu rực rỡ.

f:id:KokoronoNiwa:20170121143003j:plain

 

木の葉は赤くなったら、
枝から離れ
ることを知っていても、
一生一度、木の美しさのために、
自分自身を燃やし尽くす。

P/s: Tuyển tập thơ con nhái! Ai can đảm đọc thơ của tui ngộ độc ráng chịu :D